Derviş Ali

19. Yüzyıl Bektaşi ozanlarındandır. İki şiirinde 1856-1860 tarihlerini veriyor. Deyişlerinde Orta Anadolulu, daha çok Sivas köylüsü olduğu seziliyor. Oldukça güçlü bir sanatçıdır. Yeniçeriliğin kaldırılışından sonra Anadolu ve Rumeli’deki tekkelerin kapatılmasından duyduğu üzüntü üzerine yazdığı nefesten, yeniden kuruluş ve kurtuluş için Şah’ın yollarını gözlediği anlaşılıyor. Bir deyişinde Hacı Bektaş Veli evlatlarından, çağdaşı Feyzullah Çelebi’ yi mürşit tanıdığı anlaşılıyor. Onu çok sevdiği bellidir.
Gerçek kimliği, doğum-ölüm tarihleri bilinmeyen Derviş Ali’nin, on dokuzuncu yüzyılın son yarısına değin yaşamış bir Hak Aşığı olduğu biliniyor. Ancak, yine de yaşamı hakkında ayrıntılı ve toplu bir şey bilinmemektedir. 1897’de yazmış olduğu iki şiirinden zamanını çıkarabiliyoruz.
Son dönemlerde düzenlenmiş yazma dergilerde, bir çok şiirine rastlanıyor. Sosyal ve kişisel eleştirilerle dolu, öğütsel kurallar içeren koşma tarzında yazdığı şiirler yanında, din dışı doğa güzelliklerini yansıtan şiirleri de vardır.
Coşkulu sade bir söyleyişi var. İnançlarını ve sevgisini basite düşmeden yalın bir dille söylemiştir. Çağına göre daha duru bir dil kullanır. Şiirleri kitap halinde yayınlanmamıştır. Deyişleri sanatçılar tarafından bestelenmiştir.(düzenlenmiştir.)
Yararlanılan kaynaklar:
asikremzani.net
İsmail Özmen, Alevi-Bektaşi Şiirleri Antolojisi Cilt 4

DEYİŞLERİ
1
Adem ata gibi çiftin sürerken
Kolay gele dedi bir yeşil gelin
Gördüm cemalini oldum ben hayran
Kolay gele dedi bir yeşil gelin

Sana huri derler iyice baktık
Mümin kullarına ihsanı çoktur
Dünyada güzelsin menendir yoktur
Kolay gele dedi bir yeşil gelin

Senin şu tenlerin misk gibi kokar
Kendi kendini sırlara çeker
Başından aşağı nurların akar
Kolay gele dedi bir yeşil gelin

Emanet verildi sözün nihanı
Sen oldun artık canların canı
Gafil durma DERVİŞ ALİ yoklarım seni
Kolay gele dedi bir yeşil gelin

Ana Kaynak: Mustafa Çanakçı
Alıntı: Erkan Çanakçı-Albüm-Soluk 0.9 GELİN )

2
Ahiret evinden bize gel oldu
Dostlar bizim için ağlamasınlar
Evvelim Ali’dır ahir Muhammet
Boşa bizim için ağlamasınlar

Üstüme geliptir bir böyük duman
Yüklendi göçümüz gediyom heman
Önümde kılavuz oniki imam
Dostlar bizim için ağlamasınlar

Muhammet mehtı divanda vezir
Her nerde çağırsan hak orda hazır
Meyyittimi yuyan bozatlı hızır
Sakın benim için ağlamasınlar

Hak taaladan geldi ise bu işler
Muhammedin şevkine cümle güneşler
Tuz ekmeğı helal edin kardeşler
Dostlar (sakın) bizim için ağlamasınlar

Fırgatıma yerler gökler derildi
Düldülün zarbından dünya yarıldı
Sorgu suvalimiz burda soruldu
Sakın bizim için ağlamasınlar

Kimseler bilmedi benim halımı
Oniki imama dönderdim yolumu
Bir seyide verin benim salımı
Sakın benim için ağlamasınlar

DERVİŞ ALİ’yede bir gün gel olur
O zaman da cihanda inilti olur
Bizi arayanlar mahşerde bulur
Gayrı bizim için ağlamasınlar
Kaynak: Erkan Çanakçı

3
Yeri göğü arşı kürsü yaradan
Men Ali’den başka Tanrı görmedim
Yaradub kulunun kısmetin veren
Men Ali’den başka Tanrı görmedim

Bin bir ismi vardır bir ismi Allah
Eğer inanmazsan hem vallah billah
Ademi görmüşüm elhamdülillah
Men Ali’den başka Tanrı görmedim

Cennet-i alanın altundur taşı
Her ne görür isen hikmettir işi
Yüz yiğirmi dört bin nebiler başı
Men Ali’den başka Tanrı görmedim

Ali gibi er gelmedi cihane
Ana da buldular dürlü bahane
Yedi kez uğradım ulu divane
Men Ali’den başka Tanrı görmedim

DERVİŞ ALİ’m bu ikrara beli dir
Dilim söyler ama kendim delidir
Allah bir Muhammed Tanrı Ali’dir
Men Ali’den başka Tann görmedim

4
Ta ezelden meyil verdik bu sırra
Mayası Hak’dandır boyandık nura
Arşdan yüz dört kitab inince yere
Kur’an Muhammed’e inen Ali’dir

Ali’m Zülfikar’ı ele alınca
Şeriatı tarikatta bulunca
Kudüs-Şerif cami’ine girince
Temcid ezanı okuyan Ali’dir

Şems ü Kamer zuhur etti cihane
Sofu yoktur tuttuğu iş bahane
Yarın varılınca ulu divane
Divanda suçunu soran Ali’dir

Kim getürdü muvafıkı cemine
La’net olsun ol Yezid’in şanına
Taliblik etmedi kerem Kanına
Yezid’i dergahdan süren Ali’dir

Dergaha akıyor pınarın başı
Alnında yıldızı tuğradır başı
İmam Hasan on iki imamlar başı
Güneş Hüseyn dersin veren Ali’dir

İmam Zeynal kalbimizde salavat
Şah imam Bakır’dan bulduk mahabbet
Ca’fer’i görünce artıyor firkat
Serimi sevdaya salan Ali’dir

Kazım-ı Musa Rıza’ya varalım
Taki Naki Askeri’yi görelim
On iki imamlara yüzler sürelim
İmamları candan seven Ali’dir

Hasan Askeri’nin açıldı bahtı
Doksan bin erle kıla hucceti
Menşurun sahibi Muhammed
Mehdi Kıyamda yarasın saran Ali’dir

İsa peygamberim Şam’a girince
Yer ve gök titredi Ali gelince
Ali’m Zülfikar’ı ele alınca
Yezid’i bölük bölük eden Ali’dir

Gel hey DERVİŞ ALİ’m Hızır üstadım
Muhammed Ali’den vardır küşadım
Yedi derya gibi artar feryadım
İçüp serçeşmeden kanan Ali’dir

5
Erenler, Veliler, Kırklar, Yediler
On iki imamlar kurbanıyız biz
Okundu tekbiri, durduk kıbleye
On iki imamlar kurbanıyız biz

Şahım sen kimseye bulma bahane
Bir zaman söylensin iki cihane
Rıza lokmasını ulu divane
On iki imamlar kurbanıyız biz

Anamız Meryem’dir, atamız
Cibril Nefesten zahirdir hükmüne kail
Bizi şaha kurban etti Azrail
On iki imamlar kurbanıyız biz

Yedi kerre yünceğizim kırptılar
İbrahim’in sürüsüne kattılar
Etimi de pare pare ettiler
On iki imamlar kurbanıyız biz

Kurbanlık koç ile bile yıkandım
Feriştehler çaldı, ben de sayıldım
Kırklar makamında ben de doyuldum
On iki imamlar kurbanıyız biz

DERVİŞ ALİ’ im, kanın na-haka dökme
El ne derse desin, sen ana bakma
Şah yürümedikçe postundan çıkma
On iki imamlar kurbanıyız biz

6
Ala gözlü nazlı pirim
Gönül senin pervendedir
Ben severim sen kaçarsın
İman senin nerendedir

Akar boz bulanık çaylar
Meyvasız olur mu bağlar
Akın ile olmaz sığlar
Hesap yolu sürendedir

Kaşların kurulu yaydır
Mah cemalin be’dir aydır
Bahçaya girmek kolaydır
Fesat gülü derendedir

Derviş bellidir tacından
Dert alıyor dert ucundan
Şu densiz insanlar suçundan
Sefil baykuş virandadır

DERVİŞ ALİ’ m der övdüğüm
Aşkın hayalin kurduğum
Suç benim değil sevdiğim
Sana meyil verendedir

7
Gönül Gel Seninle Muhabbet Edelim
Araya Kimseyi Alma Sevgilim
Ya Benim Kimim Var Kime Yalvarayım
Kaldır Kalbindeki Karayı Gönül

Dünya İçin Gül Benzini Soldurma
Halden Bilmeyene Halin Bildirme
Tabip Olmayana Yaran Sardırma
Azdırırsın Bir Gün Yarayı Gönül

Solmazsa Dünyada Güzeller Solmaz
Bu Dünya Fanidir Kimseye Kalmaz
Yalan Dolan İle Sofuluk Olmaz
Mümin Olan Bekler Sırayı Gönül

DERVİŞ ALİ’m Öğüt Verir Özüne
Gönül Lütfeyledi Geldi Sözüne
Azrail Konarsa Göğsün Düzüne
O Zaman Görürsün Karayı Gönül

8
Nefes harceyleme salma araya
Bir özün bilmeze bildiremezsin
Müşteri olmadan gelip geçene
Gel al demeyinen aldıramazsın

Ne güzel kapıdır görünen kapı
Ordan gelir geçer kulların hepi
Yüzbin emek çeksen yapılmaz yapı
Kumdan duvar örme kaldıramazsın

DERVİŞ ALİ’ m derki koyman hayını
Herkes beğenmiştir kendi huyunu
Dibi delik kaba hakkın suyunu
Taşıyıp yorulma dolduramazsın

9
İki cihan serverine verdim özümü
Muhabbetim Şah-ı Merdan Ali’dir
Kur-an’ın suresi düştü serime,
Ah-ı zarım Şah-ı Merdan Ali’dir

Nur içinde bağlıyordu bilekler
Acep kabul olur mu ola dilekler
Zelzele eyledi de cümle melekler
Fizahımız Şah-ı Merdan Ali’dir

Düldülle Zülfikar Ali ‘nin nesli
Tuba ağacından Selman’ın tası
Baharda dinledim bülbülün sesi
Figanımız Şah-ı Merdan Ali’dir

12 İmam’ın bendine düştüm
Hasan Hüseyin’den bâdeyi içtim
İmam Zeynel’in zindanında uçtum
Gözüm yaşı Şah-ı Merdan Ali’dir

İmam Bakır rahmet İmam Cafer’dir
Hakikat bâbında dindir imamdır
Hakkın emri ile buyruk yazandır
Selavatım Şah-ı Merdan Ali’dir

Musayı Kazım’dır sancağı çeken
İmamı Rıza’dır gül gibi kokan
Azmedince iki cihana bakan
O rüzgarım Şah-ı Merdan Ali’dir

Muhammet Taki ’dir ol benim ganım
Hasan ül Asker’e karıştır beni
Ali Gül Naki ‘dir destem penahım
İlim kapısı Şah-ı Merdan Ali’dir

İmam Mehti bilir gerçek halimi
Evliyalar dinler oldu zarımı
Ulu divana çevirdiler yolumu
Kılavuzum Şah-ı Merdan Ali’dir

DERVİŞ ALİM eder aman amanha
Şefaat etmezler gönlü gümana
Serim kurban olsun Doksan Bin Er ’e

Kabul eden Şah-ı Merdan Ali’dir
Kaynak: Erkan Çanakçı