Esrari
Esrari’nin yaşamına ilişkin kesin bir bilgi yoktur. Ancak yöredeki anlatılara ve bugüne ulaşan yazmalara göre1800lü yılların 2. yarısıyla 1900’lü yılların ilk çeyreğinde Merzifon yöresinde yaşadı. Deyişleri yöredeki cönklerde kayıtlı olan Esrari’nin Alevi-Bektaşi geleneğine bağlı ve Feyzullah Çelebi
(1811-1878) ve Cemalettin Çelebi (1862-1921) âşıklarındandır. Cemalettin Çelebi’ye (1862-1921) ithafen yazdığı “Gidiyor” adlı deyişinden hareketle 1914’ ten sonra halen hayatta olduğu anlaşılan Esrari’nin nerede öldüğü ve toprağa verildiğine ilişkin bir bilgi yoktur. Esrari’nin bu araştırmada yer alan tüm deyişleri ilk kez yayınlanmaktadır.
KAYNAK: AKBULUT Ali Cem, Gazilerovacığı Âşıkları, KaraMavi Yayınları, 2010, İstanbul
DEYİŞLERİ
1)
Ta ezeli kainatın binası
Hak Muhammet Ali nuru Feyzullah
Yerin göğün semavatın ziyası
Hak Muhammet Ali nuru Feyzullah
Vasi-yi resulün sahip zamanın
Göklerin şemisin mahı tabanın
Şemail-i mahşer sahip zamanın
Hak Muhammet Ali nuru Feyzullah
Nuru sulpten sulbe nur oldu geldi
Evlad-ı mürselden pir oldu geldi
Cümle enbiyaya sır oldu geldi
Hak Muhammet Ali nuru Feyzullah
Yed’ iklim çar köşe emri fermanın
Cennet-i alada huri gılmanın
Yar-ı garı Kamber ile Selman’ın
Hak Muhammet Ali nuru Feyzullah
ESRARİ niyazım vardır Feyzi’ye
On iki İmama on dört kuzuya
Kutb-ül aktab oğlu Sultan Feyzi’ye
Hak Muhammet Ali nuru Feyzullah
KAYNAK: AKBULUT Ali Cem, Gazilerovacığı Âşıkları, KaraMavi Yayınları, 2010, İstanbul
2)
Kendi Hacı Bektaş evladı resul
Makamı Ali’den kalktı gidiyor
Cihadı emretti envarı Celil
Sağına soluna baktı gidiyor
Terki vatan kıldı azmi rah ile
Dilinde tespihi illallah ile
Şanında hel eta seyfullah ile
Zülfikar eynine taktı gidiyor
Tevhit sancağını aldı destine
Nameyi gönderdi muhip dostuna
Üç yüz otuz birde düşman üstüne
Adulerin bağrın yaktı gidiyor
Devahı Horasan Kerbela arzı
Veliler seyyahta gezerler bazı
Yanınca beraber Müseyyib Gazi
Tığı gamzesine aktı gidiyor
Seçildi muhipler serverler ile
Şehitler gaziler yanında bile
Ehl-i Beyt içine düştü vaveyla
Şehzadeler kaşın yıktı gidiyor
Serteser dünyayı düz etse gerek
Mahbubu sedası söz etse gerek
Batın erlerine göz etse gerek
Celal Abbas kaşın yıktı gidiyor
ESRARİ’yim bu din Muhammet nesli
Zülfikar batında gönüller yaslı
Mühleti bekadır bunların aslı
Haydar aşikâre çıktı gidiyor
KAYNAK: AKBULUT Ali Cem, Gazilerovacığı Âşıkları, KaraMavi Yayınları, 2010, İstanbul
