Dervişoğlu

HAYATI
1880-1915. Merzifon’un Diphacı köyünde doğdu. Asıl adı Mehmet’tir. Doğum tarihi kesin değildir. Yaşamına ilişkin bilgiler kısıtlıdır. Alevi-Bektaşi geleneğinin yöredeki önemli temsilcilerin den sayılan Dervişoğlu’nun deyişlerine yöredeki cönkler- de sıkça rastlanmakta ve zakirler tarafından dile geti-rilmektedir. Deyişlerinde zaman zaman Mehemmet ve Derviş Mehemmet mahlasları da kullanan Dervişoğlu’nun kardeşi Küstem ve oğlu Hasan’da âşıktır. Dervişoğlu seferberlik sırasında Doğu cephesinde yaralandıktan sonra getirilip tedavi gördüğü Ankara’da öldü ve orada toprağa verildi.
Dervişoğlu’nun bu araştırmada yer alan tüm deyişleri ilk kez yayınlanmaktadır.

DEYİŞLERİ
1)
Gezdim şu âlemi bir kez gülmedim
Çok imiş kusurum dahi bilmedim
Şu dünyanın bir sefasın sürmedim
Nazlı yarden ayrı düştüm ağladım

Yâri olmayanın yarası yoktur
Sadık dost olanın ervahı paktır
Dinleyin ariften söyleten hak’tır
Nazlı yarden ayrı düştüm ağladım

Vermişim meylimi merdoğlu merde
Sabreyle hey gönül dayan bu derde
Ezelden verilmiş ikrarlar nerde
Nazlı yarden ayrı düştüm ağladım

İkrarını bilen imanın bilir
Yaradan cümlenin gönlünce verir
Sağ olan başlara gör neler gelir
Nazlı yarden ayrı düştüm ağladım

DERVİŞOĞLU çeker ayrılık derdi
Dost bize bir kelam bergüzar verdi
Satıcı sarraftır alanlar erdi
Nazlı yarden ayrı düştüm ağladım

2)
Gelsin yanımıza arz eden canlar
Birlik makamında deme bakalım
Rah-ı tarikatta alak senalar
Sınık gönüllere eme bakalım

Gönül arzusunu buldu sevdiğim
Farz ile vacibi kıldı sevdiğim
Senin güler yüzün n’oldu sevdiğim
Birlik makamında ceme bakalım

DERVİŞOĞLU dosta eder nazını
Bulur meydanında çalar sazını
Bırakamam sevdiğimin izini
Bırakıp da gayrı kime bakalım

3)
Dervişoğlu herdem devam eyliyon
Pirin himmetiyle kelam söylüyon
Hakkın tellallığın ikrar eyliyon
Her daim bu yola çalışmalıdır

Bu yolda çalışan mahrum mu kalır
Efendim cömerttir halimden bilir
Cevahir taşının kıymeti m’olur
Her daim bu yola çalışmalıdır

Bu yola çalışmak erenler işi
Erenler seyrinde gördüler düşü
Hızır Nebi sevenlerin yoldaşı
Her daim bu yola çalışmalıdır

Dostun bahçesinde açılan güller
Bu yol Ali’nindir ne bilsin körler
Hüseyin aşkına öten bülbüller
Her daim bu yola çalışmalıdır

DERVİŞOĞLU herdem yola çalışır
Erenlerin sırasına karışır
Can arzular herdem böyle buluşur
Her daim bu yola çalışmalıdır

4)
Bugün gamlı gördüm nazlı yârimi
Acep niçin dalmış efkâra dilber
Irakipler bağladılar yolumu
Niçin fırsat verdin ağyara dilber

Sevda verdin yarim oldun âlemin
Canda çakıldır şirin kelamın
Ne kendin geliyon ne de selamın
Arz eylesen bizim diyara dilber

Seni arz eyliyor fil-cümle insan
Bazı âşıklarda bulunur noksan
Bu edna kuluna sen eyle ihsan
Fakırdır kapında biçare dilber

DERVİŞOĞLU gezer senin peşinde
Bulunur mu menendinde eşinde
Bir şirin dil ile kaldım başında
Yollamadın gidem bir kere dilber

5)
Gönül sen kendini arif mi sandın
Doğruca bir kelam söyleyemezsin
Cahiller sözüne inandın kaldın
Sen kendini ehil eyleyemezsin

Düz yolda yürümez sarpa kaçarsın
Varıp bir cahile sırrın açarsın
Umman durur iken çaydan geçersin
Bir derin deryayı boylayamazsın

Daima mihmandır insan bu handa
Cümlemiz misafir kevn ü mekânda
Yaramaz eşyayı satma dükkânda
Dosta hayır amel taylayamazsın

Hayır amel ariflerde bulunur
Gün gibi her daim doğar dolunur
Âdem olan kemalinden bilinir
Aşk oduna sinen dağlayamazsın

İmdat kılın DERVİŞOĞLU kulunuz
Kurban olam pek yeğindir haliniz
Gidiyom usanıp kalın yalınız
Usanır yaylada yaylayamazsın

KAYNAK: AKBULUT Ali Cem, Gazilerovacığı Âşıkları, KaraMavi Yayınları, 2010, İstanbul